Her YaŞta
agesa-logo

Doğru Güneş Kremi Nasıl Seçilir? 

 Doğru Güneş Kremi Nasıl Seçilir? 

Uzun bir kıştan sonra güneş olanca yakıcılığıyla yeniden yüzünü göstermeye başladı. Cildimizi güneşten korumak, yaşlanma etkilerini geciktirmek ve cilt hastalıklarına davetiye çıkarmamak için kritik bir önem taşıyor. Doğru güneş kremi seçmenin ipuçları sayesinde cildinize en iyi gelen tercihi yapabilirsiniz.

Güneş D vitamini depolamamıza yardımcı olsa da, fazlasına maruz kaldığımızda olumsuz etkileriyle de karşılaşıyoruz. Doğru güneş kremini seçmek büyük önem taşıyor. 

Güneş kremi seçerken en az SPF 30 ve üzeri olması, geniş spektrumlu (UVB ve UVA’ya karşı etkili) olması ve suya dayanıklı olmasına dikkat edilmeli ve bu tarz ürünler tercih edilmeli. Güneşten koruyucu ürünlerin üzerindeki SPF değeri, başlıca güneş yanıklarından sorumlu olan UVB’ye karşı koruyuculuğu ifade eder. 

Kimyasal ve fiziksel koruyucular

SPF 30 özellikli bir ürün, deriye ulaşan UVB’nin %95-97’sini bloke eder. Bunun üzerindeki değerlerde UVB’ye karşı koruyuculuk belirgin olarak artmasa da bir ürünün SPF değeri arttıkça UVA’ya karşı koruyuculuğunun da arttığı kabul edilir. UVA’ya karşı koruyuculuk için yaygın kabul görmüş sayısal bir değer yoktur. Ürün ambalajı üzerindeki UVA logosu, o ürünün UVA’ya karşı yeterli koruyuculuk sağladığını ifade eder.

Kimyasal ve fiziksel koruyucular

Genel olarak güneşten koruyucu ürünler (güneş kremi vs.), kimyasal (organik) ve fiziksel (inorganik; mineral) koruyucular olarak ikiye ayrılabilir. Kimyasal koruyucular, deriden emilerek, emilen güneş ışınları ile reaksiyona girerek etki gösterir. Kimyasal koruyucuların bir kısmı UVB, bir kısmı da UVA’ya karşı koruyucudur.

Titanyum dioksit ve çinko oksit fiziksel güneş filtreleridir. Bunlar deriden emilmezler, deri üzerinde kalın ve beyaz bir tabaka oluşturur ve güneş ışınlarının tümünü etrafa yansıtarak işlev görürler. Yani hem UVA hem de UVB’ye karşı geniş spektrumda koruma sağlarlar. Gözlere kaçması veya yutulması ciddi bir sorun oluşturmaz, diğer koruyuculara göre daha güvenlidirler. Çocuklar için en uygun koruyucular olarak kabul edilirler.

Güneş kremi nasıl kullanılmalıdır?

6 aylıktan küçük bebekler için güneş koruyucu kremlerin kullanımı önerilmemesine karşın, mecbur kalınan durumlarda kıyafetlerin örtmediği alanlara fiziksel güneş koruyucu kremler sürülebilir. 6 aylıktan daha büyük bebekler ve çocuklar, fiziksel veya çocuklar için üretilmiş kimyasal güneş koruyucu kremler ile korunabilirler. Sprey formundaki ürünler, solunabilme riski nedeni ile, bebekler ve çocuklar için önerilmemektedir.

Güneş kremi nasıl kullanılmalıdır?

Güneş kremi kıyafetlerin örtmediği alanlara, kulaklar ve saçlı deri de atlanmadan, güneşe çıkmadan 15 dakika önce sürülmeli ve uygulama her iki saatte bir tekrarlanmalıdır. Her 1 cm² deri alanına 2 mg ürün kullanılmalıdır. Pratikte doğru miktarda güneş kremi kullanılması için gereken miktar yüz için yarım çay kaşığı, vücut içinse 30 gr kadardır. Ürünlerin üzerinde yazan ‘su geçirmez’, ‘tüm gün koruma’, ‘terlemeye dayanıklı’ gibi ifadeler çok ciddiye alınmamalı, uygulama yüzme, kurulanma ve terleme sonrası da tekrarlanmalıdır. Yani güneş kreminin sadece sürülmesi değil, tekrar tekrar sürülmesi gerekmektedir. Ayrıca güneş koruyucu ürünler, güneş altında daha fazla zaman geçirmek için değil, fiziksel önlemlere ek olarak güneş hasarından korunmak amacıyla kullanılmalıdır.

Güneşten koruyucu ürünlerin içeriklerinin sebep olabileceği yan etkiler konusunda bilim dışı çevrelerde yapılan çeşitli spekülasyonlar, kanıtlanmamış ve abartılı olsa da, güneşten koruyucu ürün pazarında “doğal” veya “organik” iddiası taşıyan ürünlerin belirmesi ile sonuçlanmıştır. SPF 50 etiketi ile satılan bu tip ürünlerin pek çoğunun, gerçekte SPF 8 koruyuculuğa sahip olduğu gösterilmiştir. Eczanelerde satılan, güvenilir dermokozmetik markaların güneşten koruyucu ürünlerinin içeriği ve etkinliği sıkı denetimler ile kontrol edilmekte, zararlı etkisi olduğu bilenen içerikleri bulundurmamaktadır. Bu tip ürünlerin kullanımı ile geliştiği bilinen herhangi bir istenmeyen etki gösterilmemiştir.

D vitamini

Vücudumuzda çok çeşitli ve önemli fonksiyonlara sahip bir hormon-vitamin olan D vitamininin sentezi, deriden UVB ışınlarının emilmesi ile gerçekleşmektedir. İskelet sistemi üzerindeki olumlu etkilerinin yanı sıra çeşitli hastalıkların gelişimi için koruyucu etkisinin olduğu bilinmektedir. Buna karşın D vitamini ihtiyacını karşılamak ile ilgili güncel yaklaşım, güneş ile deriden elde etmek yerine, diyet veya günlük gıda takviyeleri ile sağlamak yönündedir.

Teorik olarak güneş koruyucu ürünlerin kullanımı ile deride D vitamini sentezinin engelleneceği düşünülse de yapılan bilimsel çalışmalar ile düzenli olarak güneşten koruyucu ürün kullanan bireylerde de yeterli miktarda D vitamini üretildiği gösterilmiştir. Sadece yüz ve kolların açıkta kaldığı giysilerle, haftada 3 kez, 10-15 dakika süre ile güneş altında kalmak ile yeterli miktarda D vitamini sentezlenir. Bu sürelerin üstünde güneşe maruz kalmakla, daha fazla D vitamini sentezi gerçekleşmemektedir. Ayrıca koyu renkli tene sahip veya bronzlaşmış kişilerde UVB deriden geçemediği için D vitamini sentezi yeteri kadar gerçekleşememektedir.

D vitamini sentezini artırmak amacı ile uzun süreler, korunmasız olarak güneş altında kalmaktan kesinlikle kaçınılmalıdır. Amerikan Dermatoloji Akademisi, D vitamini ihtiyacının güneş yerine, besinler yolu ile karşılanması gerektiği, besinlerle alınamadığı taktirde ise besin destekleri ile alınması konusunda fikir birliğine varmıştır. Ülkemizde D vitamininden zengin gıdalar, başlıca da yağlı balıklar yeterince bulunmadığından, ağızdan günlük besin takviyelerinin kullanımı uygun olacaktır. Amerikan Pediatri Akademisi, tüm çocuklar için ergenlik dönemine kadar günlük 400 ünite D vitamini desteği alınmasını önermektedir.

Özetle  “güneşten korunmak” derken kastedilen, yaşam tarzı değişiklikleri ile güneşten fiziksel olarak korunmak, buna ek olarak da güneşten kaçınmak mümkün olmadığında giysiler, gözlükler ve uygun ve güvenli güneşten koruyucu ürünlere başvurmaktır.

Güncel HER YAŞTA Sağlık Yaşam

Diğer Öneriler