Fiziksel denge, bireylerin vücut ağırlığını kontrol edebilme yetisi adına bedenin çeşitli pozisyon ve koşullarda istikrarlı bir şekilde durabilme gücünü ifade eden kavramdır. Vücuttaki kaslar, eklem sistemi, iç kulak yani dengeyi temsil eden alan, ve görsel algı ile sinir sistemi arasındaki etkileşimlerle bu güç sağlanır. İnsanlar için fiziksel denge oldukça önemli olup sayısız rutin eylem, spor ve yaşam kalitesi tamamen bu denge kabiliyetine bağlıdır.
Fiziksel denge ve koordinasyon kavramı için pek çok etken faktörden bahsetmemiz mümkündür. Bunlar arasında şunlar yer alır:
● Yaş
● Kas gücü
● Eklemlerin esnekliği
● İç kulak sağlık seviyesi
● Görsel anlamda sahip olunan yetenekler
● Sinir sistemi sağlığı
● Fiziksel hareketlilik düzeyi
● Beslenme
● Uyku
Pekala yaş ilerledikçe denge ve koordinasyon sağlama becerisinde azalmalar gözlenebilir. Yaş artışı ile beraber, kas kütlesi ve kemik yoğunluğu azalabilir, eklem esnekliği de buna bağlı olarak düşebilir. İç kulak sağlığında bozulmalar da gerçekleşebilir. Bu yüzden ileriki yaşlarda denge sorunları daha sık görülebildiğini söylemek mümkün. Ancak düzenli egzersiz ve denge geliştirme aktiviteleri denge gücünü artırabilir.
Kas ve İskelet Sistemi için Olumlu Etkisi: Dengeyi geliştirmek suretiyle kas gücünü artırabilir ve kemik sağlığını olumlu yönde koruyabilir.
Zihinsel Sağlık Açısından Dengeye Faydalar: Denge egzersizleri bu alanda zihinsel sağlığı iyileştirebilir ve stresi gözle görülür derecede azaltabilir.
Düşme Riskinin Aşağı Çekilmesi: İyi bir denge, düşme riskini azaltır ve bu da ciddi yaralanmaları engeller. İleriki yaşlarda dikkat edilmesi gereken bu konu aynı zamanda yaşam kalitesiyle de oldukça ilgilidir.
Kronik Hastalıklarda Dengenin Önemi: Denge egzersizleri yine kronik hastalıkların yönetimine yardımcı olabilmektedir. Örneğin, Parkinson hastalığı gibi denge sorunlarına yol açan durumlarda elle tutulur sonuçlar alan pek çok birey olduğunu söylememiz mümkün olacaktır.
Pratik yapmak her şeyin anahtarıdır. Bu yüzden denge egzersizleri de bu noktada vasküler sistem için gücü artırmanız adına size çok yardımcı olabilir. Fiziksel denge becerilerinizi geliştirmek için aşağıdaki yöntemleri kullanabilirsiniz:
● Tek ayak üzerinde durmak
● Topuk ve parmak üzerinde yürümek
● Gözleri kapalı tutarak ayakta durmak
● Yoga veya tai chi gibi denge odaklı aktiviteler gerçekleştirmek
● Jimnastik
● Kayak
● Snowboard
● Dans
● Su sporları (örneğin, sörf veya rüzgâr sörfü)
Denge yetinizi geliştirmek ve bu gelişimi sürdürmek için düzenli fiziksel aktivite ve de denge egzersizleri yapmanız yararlı olabilir. Ayriyeten beslenme ve uyku gibi diğer sağlık faktörlerine dikkat etmek de dengeyi olumlu yönde destekleyecektir. Bir fizyoterapist veya egzersiz uzmanının rehberliği ise denge gücünüzü artırma, denge bozukluğu durumunun üstesinden gelme sürecinizi çok daha etkili hale getirebilir. Kulaktan dolma ve güvenilirliğinden emin olunmayan kişilerin bilgilendirmelerinden ziyade hekim ve bu alanlardaki uzmanlara danışmanızı öneririz.