Hayatımızı Güzelleştiren Dostlarımızın Günü 

Hayatımıza anlam katan, yaşamımızı değiştiren, güzelleştiren, paylaşmanın heyecanını yaşatan bir ilişki: Hayvan dostlarımızla hayat. Evcil hayvanların tarihi insanlık kadar eski. Dünyada da Türkiye’de de evini bir hayvanla paylaşanların sayısı giderek yükseliyor. Dünya Evcil Hayvanları Sevme Günü gelirken, en yakın dostlarımızla ilişkimize bir göz atalım.

Kapıyı açtığınızda sizi karşılayan, gününüzü güzelleştiren, unutulmaz anlar yaşamanıza neden olan hayvan dostlarımız. Dünya Evcil Hayvanları Sevme Günü evcil dostlarımıza sarılmak için bir fırsat. Peki hayatımızı bu kadar değiştiren canlılarla ilk ilişki nasıl kuruldu?

İnsanlarla hayvanlar arasındaki bağ ne zaman kuruldu sorusuna Oxford Üniversitesi’nden Greger Larson “İlk evcil hayvanın ne zaman ortaya çıktığını sormak, biraz hayatın ne zaman başladığını sormak gibidir” cevabını veriyor. 

Dünyada evini bir hayvanla paylaşanların sayısı giderek artıyor, on binlerce yıl öncesine dayanan bu dostluk giderek güçleniyor. Evcil hayvanların tarihi insanlık tarihi kadar eski. Tarih öncesi çağlardan bu yana köpeklerle ilişki kuran insanlık, hayvanların dostlukları kadar hayatta kalmak için yardımlarına da ihtiyaç duymuş. Bilim insanları köpeklerin Avrupa’da 16 bin yıl öncesinde evcilleştirildiğini düşünüyor. Asya’da 14 bin yıl önce iki ayrı kurt soyundan evcilleştirilen köpeklere dair de bilimsel dayanaklar var. Belçika Kraliyet Doğa Bilimleri Enstitüsü’nün araştırmasında bulunan 32 bin yıllık kafatasının dünyada bilinen ilk köpek olduğu düşünülüyor. 

Tavuk da ilk evcilleştirilen hayvanlar arasında. Çin’in kuzeyinde bulunan kemiklerin incelenmesinden çıkan sonuca göre, 10 bin yıl önce gallus gallus’un evcilleştirildiği ve bugün bilinen tavuk cinsinin elde edildiği düşünülüyor. 

Günümüzde çok hayranı bulunan kedilerin hayatımıza girişi ise, Nature Ecology & Evolution dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, Afrika vahşi kedisinin evrimleşmesiyle mümkün oldu. Milattan yaklaşık bin yıl öncesinde Antik Mısır’da gerçekleşen evcilleşme sonrasında kediler kara ve deniz yollarıyla dünyaya yayıldı. 

Kediler ve köpekler günümüzde en yakın dostlarımız arasında yer alsa da, binlerce yıl dostlukları kadar hayatımızı kolaylaştırmalarıyla da anıldı. Köpekler özellikle hayvancılığın yapıldığı yerlerde sürülerin korunmasında etkin rol oynarken, kediler tahılların, ambarların korunması için insanların en yakın arkadaşı oldu. 

Romalılar yaklaşık 2000 yıl önce küçük süs köpekleri beslemeye başladılar. Bu köpekler başta herhangi bir faydaya sahip görünmeseler de, siyah sıçanlar Avrupa’yı istila ettiğinde insanlara büyük yardımları oldu. 

Bugün Avrupa’da 88 milyon hanede bir kedi ya da köpek yaşıyor. Avrupa ülkelerindeki evlerde 110 milyon kedi var. İkinci sırayı köpekler, üçüncü sırayı kuşlar alıyor. Türkiye’de bu oran yüzde 5. Türkiye’de evcil hayvanlarla yaşayanların ilk tercihi yüzde 33 ile kuş. İkinci sırada yüzde 32 ile kediler geliyor, yüzde 27’si köpek, yüzde 21’i balık besliyor. 

Hayvan ticaretinin önlenmesi için tüm dünyada çalışmalar yapılırken, barınaklarda yaşayan hayvanların sahiplenmesinin önemi giderek daha çok anlaşılıyor. Barınaktan alınan hayvanlarla, yeni hikayeler yazılıyor, insanların hayatına dokunan ilişkiler yaşanıyor. Pandemiyle beraber hayatını bir hayvanla paylaşan insanların stresten daha az etkilendiği, sıkıntıları aşmakta daha rahat olduğunu gösteren araştırmalar da arttı.

Dünya Evcil Hayvanları Sevme günü dünyayı güzelleştiren dostlarımızı hatırlamak, barınaklarda ziyaret etmek ve hayatlarımızı değiştirmeleri için onlara bir fırsat vermek için için ideal bir gün olabilir.