Her YaŞta
agesa-logo

Özleyenlere Eski İstanbul’da Bir Pazar Günü

 Özleyenlere Eski İstanbul’da Bir Pazar Günü

Pazar günlerinin hayalini kurarak geçirdiğimiz haftamızın nihayet sonuna gelmişizdir. Birçoğumuz, ortak tatil günü olan pazar günü için hafta boyunca neler yapacağını düşünür. İşe ya da günlük rutinlerimize dönmeden önceki son değerli özgürlük günümüzü boşa harcamadığımızdan emin olmak için yapacak bir şeyler bulmak oldukça değerli. Pazar günü yapılacak şeyleri düşünmek bazen zor olabilir. Yapılacak pek çok farklı aktiviteyi önceki haftalarda yapmış ve sanki geri pek bir şey kalmamış gibi hissediyor olabiliriz. Birkaç haftanın da öncesine; birkaç yıl, hatta birkaç on yıl geriye gidip eski İstanbulluların pazar günleri neler yaptığından ilham alalım dedik.

Günümüzde sınırları Kocaeli’den Tekirdağ’a uzanan İstanbul’un, çok değil daha 100 yıl öncesine kadar merkezi Eminönü, Beyoğlu ve Üsküdar bölgesi ile sınırlıydı. Ortaköy, Florya, Bebek ya da Beykoz şehrin dışı sayılırdı. Şimdi ise İstanbul’un her ilçesi ya da semti neredeyse ayrı bir şehir merkezi. Pazar aktivitemizin odağını eski İstanbul’a çevirdiğimiz için sınırlarımızı da şu an Fatih ilçesine bağlı olan Eminönü bölgesi ile Beyoğlu ve Üsküdar ilçeleri olarak belirliyoruz.

Her Zaman Vazgeçilmez Olan Doğanın İçinde Olma Hissi

Şehrin gürültüsünü karşılaştıracak olsak şimdikiyle yarışamazdı belki ama İstanbul’un curcunası hiçbir zaman eksik olmadı. İnsanlar da her zaman kendilerini ait hissettikleri doğaya, yeşile kaçma dürtüsüyle hareket ettiler. Gülhane Parkı da şehrin içinde kocaman ağaçlarıyla, rengarenk çiçekleri ve cıvıltılı kuşlarıyla ziyaretçilerini ağırladı. Üstelik o zamanlarda festival alanı gibi insanların eğlenebilecekleri aktiviteler de parkta yer alırmış. Hayvanların hapsedilmesini desteklemesek de bir zamanlar Gülhane Parkı’nda bir hayvanat bahçesi de yer alıyordu. Üstelik parkta Barış Manço, Cem Karaca gibi Türkiye müzik tarihine damga vurmuş isimlerin de konser verdiği bir konser alanı da bulunuyordu. Şimdilerde yine benzer şekilde parkın daha keyifli hale gelmesi için çalışmalar yapılıyor. Konser ve söyleşi gibi etkinlikler tekrar düzenlenmeye başladı. Büyükşehir Belediyesi’nin internet sitesi ya da sosyal medya hesaplarını takip ederek etkinlikler hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Yürüyüş alanları, çocukların rahatça oynayacağı parklar ve belediyeye ait restoran ve kafeler bulunuyor.

Eski İstanbulluların Gurme Lezzetleri

 

Pazar günleri aileleri ya da dostlarıyla yemeğe çıkma planı yapan İstanbullularla, yıllardır adresi değişmeyen restoranların lezzetlerini paylaşabiliyor olmamız büyük şans. Bu restoranlardan biri Mısır Çarşısı’nın üst katında yer alan dünyaca ünlü Pandeli lokantası. Lokantanın kurucusu aslen Niğdeli olan Rum kökenli Pandeli Çobanoğlu 1926’da Eminönü İskelesi’nde ilk yerini açtıktan sonra o kadar meşhur olmuş ki ünü Türkiye sınırlarını aşmış. Ülkemiz için acı bir dönem olan 6-7 Eylül Olayları’nda Pandeli Lokantası da yağmalanmış. Pandeli Çobanoğlu Atina’ya gitmeye hazırlanırken o zamanki başbakan Adnan Menderes kendisini ikna ederek şu an bulunduğu Mısır Çarşısı’nın üzerindeki mekanı vermiş. 1947 yılından itibaren de burada hizmet vermeye devam eden restoranın ziyaretçileri arasında Audrey Hepburn, Kraliçe Süreyya ve Robert de Niro da var.

Bir diğer restoran ise İstiklal Caddesi’nin Taksim girişinde, Fransız Kültür Merkezi’nin hemen karşısında yer alan Hacı Baba Lokantası. 1921 yılında Hüsn-ü Tabiat adıyla konuklarını ağırlamaya başlamış. 1950 yılına kadar da bu isimle devam etmiş. Üç farklı yemek salonu olan Hacı Baba Lokantası’nın en çok tercih edilen yemekleri ise kuzu tandır, patlıcanlı hünkar kebap, beğendili kebap ve dana kapama.

Bahsedeceğimiz son restoran ise Develi Lokantası. İlk şubesi 1912’de Gaziantep’te açılan lokantanın sahibi Develi ailesi bir süre sonra İstanbul’a taşınmış ve işlerini büyütmeye karar vermiş. 1966 yılında Samatya’ya yerleşerek burada hizmet vermeye başlamışlar. Yemeklerinde kullandıkları malzemelerin tamamı yöresel: Yağ Urfa’dan, bulgur ve salça Antep’ten, biber Maraş’tan… Fıstıklı kebap, yuvalama ve simit kebabı Develi Lokantası’nın spesiyalleri. Kurucuları Antepli olunca baklavasız bir kapanış da düşünülemez tabii.

İstanbul’un Hamamları ve Plajları

Hamam kültürü günümüzde yavaş yavaş kaybolmaya yüz tutmuş olsa da Osmanlı’dan günümüze ulaşmış ve özellikle kadınlar için bir sosyal aktivite olarak günlük yaşamda varlığını sürdürmüştür. Bayram hamamı, gelin hamamı gibi özel günlerin dışında kadınların toplanıp eğlendikleri, sohbet ettikleri ve aynı zamanda temizlendikleri sosyal aktivitelerden biridir. Mahalle kültürünün yaşadığı bölgelerde de hala devam ediyor. Kadın arkadaşlarınızla böyle bir hafta sonu planı yapmak isterseniz gidebileceğiniz tarihi dokusunu koruyan hamamları şu şekilde sıralayabiliriz: Cağaloğlu Hamamı, Çemberlitaş Hamamı, Mihrimah Sultan Hamamı, Hürrem Sultan Hamamı, Galatasaray Hamamı, Süleymaniye Hamamı, Kocamustafapaşa Hamamı, Üsküdar Şifa Hamamı.

İstanbul halkının denize girmeye başlaması ve plaj kültürünün oluşması sonraki dönemlerde ortaya çıkmıştır. Rusya’daki devrimden kaçan Beyaz Ruslar Florya’dan başlayarak tüm İstanbul’da “deniz hamamı” adı verilen plaj alışkanlığını başlatmışlardır. Menekşe Plajı, Caddebostan Plajı, Salacak ve Küçüksu Plajları ile Boğaz’da halk plajları da bu dönemden itibaren ortaya çıkmaya başlamış ve İstanbulluların pazar günü aktivitelerinden biri haline gelmeye başlamıştır.

GEZİ REHBERİ TÜRKİYE YENİ NE VAR?

Diğer Öneriler