Yaş ilerledikçe düşme riski artar ve bu durum ne yazık ki sadece küçük yaralanmalara yol açmaz; kalça kırıkları, baş travmaları ve uzun süreli hareketsizlik gibi ciddi sonuçlar doğurabilir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yaşlı bireylerin evde yaşadığı düşmelerin %70’i önlenebilir durumdadır. Dolayısıyla, evde güvenliği artırmak sadece konfor değil, aynı zamanda sağlık açısından da büyük önem taşır.
Düşmeler genellikle “basit” gibi görünen ama zincirleme sonuçlar doğuran ev içi risklerden kaynaklanır. Bu risk faktörlerinden bazıları şunlardır:
● Kaygan zeminler: Özellikle banyo ve mutfaklarda yaygın.
● Yetersiz aydınlatma: Merdivenler ve koridorlar tehlike oluşturabilir.
● Düzensiz kablolar ve halılar: Takılma riski yaratır.
● Denge bozukluğu veya kas zayıflığı: Hareket kabiliyetini doğrudan etkiler.
● İlaç yan etkileri: Baş dönmesi veya bilinç bulanıklığı yaratabilir
Bu faktörlerin farkında olmak, önlem alma sürecinin ilk adımıdır
Evde düşme riskini azaltmak için alınabilecek bazı etkili ama basit önlemler vardır. Bunlar günlük yaşam konforunu bozmadan güvenliği artırabilir:
● Halıları sabitleyin: Kaymaz taban kullanın ya da halıları tamamen kaldırın.
● Aydınlatmayı güçlendirin: Merdiven ve koridorlara gece lambaları yerleştirin.
● Islak zeminlerde önlem alın: Kaydırmaz paspaslar kullanın.
● Köşeleri yumuşatın: Mobilya köşelerine koruyucu aparatlar takın.
● Kabloları düzenleyin: Zeminle teması olan kabloları duvara sabitleyin.
● Eşyaların konumuna dikkat edin: Günlük kullanılan objeleri kolay ulaşılabilir yerlerde tutun.
Bu önlemler hem evin estetiğini bozmadan uygulanabilir hem de ciddi kazaları engelleyebilir.
Bazı bireyler için standart önlemler yeterli olmayabilir. Özellikle hareket kabiliyeti sınırlı olan yaşlı bireyler için özel çözümler geliştirmek gerekebilir. İşte bazı öneriler:
● Banyo ve tuvaletlerde tutunma barları kullanın.
● Yatak yüksekliği ideal düzeyde olmalı; çok yüksek veya çok alçak olmamalı.
● Denge için baston veya yürüteç kullanımı teşvik edilmeli.
● Görme sorunları varsa gözlük kontrolleri ihmal edilmemeli.
Bu tür destekleyici unsurlar, hem kişinin bağımsızlığını artırır hem de güvenli bir yaşam alanı sağlar.
Tüm önlemlere rağmen bir düşme yaşandığında ilk yapılması gereken şey panik yapmamaktır. Düşme sonrası doğru müdahale, hasarı azaltabilir:
● Hemen hareket etmeyin. Yaralanma olup olmadığını değerlendirin.
● Telefon uzağınızdaysa sesli yardım çağırın.
● Başınızı koruyarak sabit kalmaya çalışın.
● Görünürde bir hasar yoksa bile doktora görünmeyi ihmal etmeyin.
Ayrıca yalnız yaşayan bireyler için giyilebilir acil çağrı cihazları, düşme sonrası hızlı müdahale için hayat kurtarıcı olabilir.
Kaynaklar: