Dijital Atıklara Neden Dikkat Etmeliyiz?

Mail kutunuzda bekleyen reklamlar, yüksek çözünürlüklü paylaşımlar, silmeyi unuttuğunuz dosyalar. Sanal dünyada durduğu için sorun olmadığını düşündüğünüz bu karmaşa hem çalıştığınız aletlerin yavaşlamasına neden oluyor, hem de çevreye yük oluşturuyor. “Maillerimi silmemek çevreye nasıl yük olabilir” demeyin, dijital atıklar günümüzün giderek büyüyen sorunlarından biri.

Her gün mail kutularına onlarca mail geliyor, kimi hiç okunmayan, kimi hızlıca bakıldıktan sonra silinmeyen mailler. Whatsapp üzerinden yazışmalarda gönderilen komik fotoğraflar, açıldıktan sonra unutulan hesaplar… Dijital dünyadaki karışıklığı çok önemsemiyoruz ama bunlar da durdukları yerde karbondioksit üretimini arttırıyor. 

Dijital Atıklara Neden Dikkat Etmeliyiz?

Hiçbir işimize yaramasa da silmeyi unuttuğumuz içerikler aslında birer atık. İnternet ve onu destekleyen sistemlerin ürettiği karbon ayakizi azımsanmayacak bir yüke neden oluyor. İnternet ve onu destekleyen sistemlerin ürettiği karbon ayakizi tüm dünyadaki havayolu endüstrisine denk bir karbon emilimi yaratıyor. Çevrimiçi izlenilen bir videonun karbondioksit tüketimi yılda 300 milyon tonun üzerinde. Bu, İspanya’nın bir yıl içinde yaydığı karbondioksit miktarı ile aynı. Bir mail açılmasa bile 0.3 gram karbondioksit salımı yapıyor, eğer bir eki varsa, bu 50 grama kadar çıkabiliyor. 8 yaşındaki bir çocuk 18 yaşına geldiğinde, internette 70.000 veri noktası bırakıyor.

Aynı pozdan üç tane mi var?

Arka arkaya çekilen ve silinmeyen fotoğraflar, telefona bir kez yüklendikten sonra dönüp bakmadığımız uygulamalar, hiç okunmayan mesajar… Bunlar da dijital dağınıklığa eklenenler arasında. 

We are Social 2020 raporunun verilerine göre, Türkiye’de 16-64 yaş arası kullanıcıların mobil internet kullanımı günde 4 saat. Türkiye’de internet kullanımında harcanan zaman dünya ortalamasının üzerinde. Sosyal medyada geçirilen aktif zaman kadar dijital ayak izi üretiliyor. Web sitelerinde doldurulan formlar, Zoom ve Skype çağrıları, storyler, podcastler, postlar bu üretime dahil. 

Bu üretimi sonlandırmak ya da en azından azaltmak için neler yapılabilir? 

-Öncelikle unuttuğunuz v kullanmadığınız, ekranınızda yer tutan uygulamaları ve üyelikleri sonlandırın.

-Eski önemsiz e-postaları silin, spam kutusunu düzenli olarak boşaltın.

-Okunmayan dergi ve gazete aboneliklerini sonlandırın.

-Fazla çekilen fotoğrafları eleyin. Fotoğraflarınızı birden fazla yerde saklamak yerine tek bir dosyada toplamayı alışkanlık edinin.

-Sanal dünyada olan fotoğraf ve dosya paylaşımı uygulamalarında olan gereksiz dosyaları kaldırın.

-Son uygulamaları düzenli olarak kapatın. Bu yolla telefonunuzu ve bilgisayarınızı da rahatlatacak yavaşlamasını, hızlı pil tüketmesini önlemiş olacaksınız.