Hazırım hazırlıklıyım

Geçen kış bir anda gelen pandemi hepimizi hazırlıksız yakaladı, yeni bir düzene uyum sağlamaya çalıştık. 65 yaş üstünü etkileyen yasaklar, onları bir anda eve kapattı, sosyal hayatlarını kısıtladı. Bu kış da sağlıklarına dikkat etmeleri gerektiği konuşuluyor. 65 yaş üstü insanlara ulaştık ve bu kışı nasıl planladıklarını sorduk. 

Ayça Örer

Korona virüs salgını da, sokağa çıkma yasakları da pek çok insanı geçen kış hazırlıksız yakaladı. Bir anda değişen alışkanlıklar, azalan sosyalleşme hepimizi zorladı. 

Bu süreçten en çok etkilenen kesimlerden biri de 65 yaş üstü bireyler oldu. Sokağa çıkma yasağının gelmesiyle beraber, sevdiklerini 3-4 ay göremeyenler, ihtiyaçlarını sağlamakta zorlananlar gündeme geldi. Bu sene kış başlamadan geçen kışı kısıtlamalarla geçiren insanların bir kısmına ulaştık ve ne yapmayı düşünüyorsunuz diye sorduk. 

Bu kez hazırlıklıyım

Kırtasiye dükkanı işleten 67 yaşındaki Muhittin Pilav geçen sene yasakların başında dükkanı oğluna bırakarak, eve çekilenlerden. 69 yaşındaki karısı Halise kalçasını kırdığı için yasaklardan önce dışarı çıkmayı bırakmış:

“Bizim evde dışarıyla irtibatı olan bendim. Yasaklarla beraber benim de irtibatım kesildi. Her gün dükkanı kapattıktan sonra belli ihtiyaçlarımızı alıp eve dönüyordum. Eşimin de aslında bir sorunu yok. Sadece doktor ‘dikkat et, kemiklerin çok hassas’ dediği için egzersizlerini evde yapıp sokağa çıkmıyordu. Bu süreçle beraber biz de evde olmayı öğrendik.”

Geçen sene yapacak bir şey bulamamışlar, bu sene o yüzden biraz daha hazırlıklı:

“Şu anda söz konusu bir yasak yok. Ancak biz de geçen seneden edindiğimiz tecrübeyle evde nasıl kendimizi oyalarız konusunu üzerine düşündük. Sürekli televizyon izle, yemek yap diye bir rutin oluşturmak yorucu. Karım kendini oyuncak bebek örmeye verdi. Hatta bu konuda ustalaştı, ürünlerini satmaya başladık. Ben de bilgisayar kullanma konusunda kendimi geliştirdim. Arkadaşlarımızla whatsapp grupları kurduk. Düzenli haberleşiyoruz. Kendime güzel bir film listesi yaptım, bazen beraber, bazen yalnız izliyorum.”

Komşularla yoldaş olduk

68 yaşındaki PTT emeklisi Nuran Öztok Dikili’deki yazlığını kışın da yaşayabileceği şekilde organize etmiş:

“Geçen kışı evde geçirmek beni moral olarak olumsuz etkiledi. Gezemediğimiz için vücut fonksiyonlarımız da yavaşladı. Hareketsizliğe bağlı sağlık sorunları yaşamaya başladım. O yüzden bu senenin geçirebildiğim kadarını yazlıkta geçirmeyi planlıyorum. Yazlıkta ısınmayla ilgili sorun yaşamamak için ısıtıcı aldım. Buradaki evin eksiklerini tamamlamaya çalıştım. Bu sene kalabildiğimiz kadar burada kalacağız.”

Normalde Ankara’da yaşıyor ve Sinop’ta da bir evleri var. Ancak onun Dikili’yi seçme nedeni sosyallik:

“Sinop’ta da akrabalarımız var ama burada komşularla bir arkadaşlık ilişkisi kurduk. Hepimiz belli bir yaşın üstünde insanlarız ve ortak sorunlarımız var. Sosyal mesafeyi koruyarak toplanabiliyoruz. Herkesin küçük de olsa bir oturabileceği balkonu var. Bu bile yeterli.”

Sporu eve taşıdım

70 yaşındaki memur emeklisi Hasan Özyar pandemi öncesi uzun yürüyüşler yapmasıyla tanınıyormuş. Bu süreçte yürüyememek onu en çok rahatsız eden konu olmuş:

“Önce eve bir yürüme bandı almayı düşündüm. Ancak doktorum onun bana iyi gelmeyebileceğini söyledi. Bunun üzerine bisiklet gibi bir alet edindim. Onunla her gün belli bir saat egzersiz yapıyorum. Evde kalmanın hamlığını böylece üzerimden bir nebze attım.”

Her gün düzenli gazete okuma alışkanlığını bu süreçte değiştirmiş ve evde kendine daha çok alternatif bulmuş:

“Basılı gazete okumayı severken, artık internet üzerinden haber alıyorum. Bu da benim için büyük bir davranış değişikliği oldu. Hayatımı evde kalmaya göre organize ettim. Alışverişi online sitelere taşıdım. Maske takmayı hiç sevmediğim için ve dışarıda maskesiz gezilmeyeceğinden, mümkün olduğunca evden işlerimi hallediyorum. Şehir dışına da çıkmadık. Yazlığa gitmeyi bu süreçte tercih etmedik. Madem evde kalacağız, eve alışacağız.”

Çocuklar bana kızıyor

Sosyal medyaya pandemi sürecinde alışan matematik öğretmeni Fatma Çamsel bu alışkanlığını öyle ilerletmiş ki, zoom gibi programları kullanmayı da öğrenmiş:

“Kızım geçenlerde bana kızdı. ‘Anne benim bilmediğim programları öğrenmişsin’ diye söylendi. Aslında teknik konulara ilgim fazla olduğu için bu süreçte bunu geliştirmeye çalıştım. Evde eşim ben ve annem beraber yaşıyoruz. Annem de 88 yaşında. Alışveriş için internet kullanmaya başlarken bir baktım, bir sürü şey öğrenmişim.”

Bu yıl kendilerine küçük yürüyüş güzergahları belirlemişler:

“Biz bir site içinde oturuyoruz. Kendimize küçük yürüyüş güzergahları ve saatleri belirledik. Gün doğduktan hemen sonra kısa bir yürüyüş yapmaya çalışıyoruz. Yasaklar kalksa da biz tedbirlerimiz almaya devam ediyoruz. Annemin sağlığından da endişeli olduğum için, hayatımızı eve taşıdık.”